Θειϊκό Κάλι(SOP) ή Χλωριούχο Κάλι (MOP) Υπάρχει δίλημμα ;;
Το κάλιο αποτελεί ένα πολύτιμο θρεπτικό στοιχείο που απαιτείται από τις καλλιέργειες σε μεγάλες ποσότητες, συνήθως δεκάδες κιλά το στρέμμα.
Είναι απαραίτητο για την άριστη ποιότητα και ποσότητα της παραγωγής.
Στα σύνθετα λιπάσματα, καθώς και στα απλά καλιούχα, το κάλι μπορεί να περιέχεται σε μία από τις δύο μορφές, Θειϊκό κάλι (SOP), ή Χλωριούχο κάλι (ΜΟΡ).
Πολύς λόγος έγινε στο παρελθόν και εξακολουθεί να γίνεται στη χώρα μας ακόμη και σήμερα για το ποια από τις δύο μορφές είναι "καλλίτερη". Μερικοί υποστηρίζουν, όπως τα παλαιά χρόνια ότι το Χλωριούχο κάλι "είναι τοξικό" για το έδαφος και για "τα ευαίσθητα προϊόντα".
Εμείς όμως υποστηρίζουμε με ακλόνητα επιστημονικά δεδομένα, ότι η παραπάνω αντίληψη είναι ξεπερασμένη και τελείως λαθεμένη.
Που βασίζουν τη θεωρία τους περί δήθεν υπεροχής του θειικού Καλίου;
Ότι δήθεν το Χλώριο, που περιέχεται στο Χλωριούχο κάλι "δηλητηριάζει" το έδαφος και τα φυτά. Ξεχνάνε όμως (μπορεί και εσκεμμένα), ότι το Χλώριο στην πραγματικότητα είναι ένα από τα 16 απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για όλα ανεξαιρέτως τα καλλιεργούμενα φυτά. Απαντάται σε όλα τα εδάφη, καθώς και στην ατμόσφαιρα. Μερικές καλλιέργειες όπως π.χ. τα ζαχαρότευτλα, ευεργετούνται από την προσθήκη του Χλωρίου στα λιπάσματα. Πολλές άλλες μεγάλες καλλιέργειες (σιτηρά, καλαμπόκι, βαμβάκι, ρύζι κλπ.) και δενδροκομικά είδη (ελιά, πυρηνόκαρπα, μηλοειδή), δηλ. πάνω από 85% των καλλιεργειών της χώρας μας δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα με τη χρήση Χλωριούχου καλίου.
Υποστηρίζουν επίσης (πάλι λαθεμένα) ότι το Χλώριο κάνει τα γεωργικά εδάφη "αλατούχα". Αυτός ο ισχυρισμός είναι τουλάχιστον υπερβολικός. Διότι η αλατότητα των εδαφών (όπου υπάρχει), οφείλεται σε εδαφοκλιματικές συνθήκες, (δηλ. στο ξηροθερμικό κλίμα, την κακή στράγγιση των εδαφών) και ακόμη στην κακή ποιότητα (αλατότητα) του νερού άρδευσης. Τα λίγα κιλά Χλωρίου το στρέμμα που προσθέτει το Χλωριούχο κάλι δεν μπορούν να επιδεινώσουν την κατάσταση των αλατούχων εδαφών. ’λλωστε το Χλώριο είναι πάρα πολύ ευκίνητο χημικό στοιχείο που ξεπλένεται ταχύτατα από το έδαφος με το πότισμα και τη βροχή.
Υποστηρίζουν τέλος ότι το Θειικό κάλι πρέπει να προτιμάται διότι περιέχει θείο (θειάφι), που είναι και αυτό απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο των φυτών. Αλλά και στο θέμα αυτό "προσποιούνται ότι ξεχνούν" πως τα ελληνικά εδάφη σχεδόν στο σύνολο τους είναι επαρκώς εφοδιασμένα σε θείο, λόγω της παρουσίας θειικών αλάτων στο επιφανειακό στρώμα, που οφείλονται στις ξηροθερμικές συνθήκες, ή στο νερό άρδευσης, ή επίσης στο άφθονο θείο που περιέχουν σαν υποπροϊόν όλα τα σύνθετα λιπάσματα ελληνικής παραγωγής και φυσικά η θειική αμμωνία. Γιαυτό και δεν έχει εντοπισθεί έστω και μία περίπτωση τροφοπενίας θείου σε καλλιέργειες στην Ελλάδα.
Γιατί όμως να μην ανατρέξουμε και στην εμπειρία, άλλων μεσογειακών χωρών, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, ή το Ισραήλ. Αξίζει πράγματι να αναρωτηθούμε ποια είναι η χρήση του Χλωριούχου καλίου στη γεωργία των χωρών αυτών όπου αφθονούν όπως και στην Ελλάδα τα αλατούχα εδάφη και οι καλλιέργειες οπωροκηπευτικών, κατά τεκμήριο "ευαίσθητες στο Χλώριο". Και αξίζει να πληροφορηθούμε ότι πάνω από το 90 % των σύνθετων και καλιούχων λιπασμάτων που καταναλώνουν οι χώρες αυτές, περιέχουν το κάλι σε μορφή Χλωριούχου καλίου.
Μάλιστα στο Ισραήλ, με κατ εξοχήν αλατούχα εδάφη και κηπευτικές- θερμοκηπιακές καλλιέργειες η χρήση του θειικού καλίου είναι τελείως αμελητέα. Ακόμη και στα θερμοκήπια με άλατα εδάφους μέχρι και 5 mmhos στο Ισραήλ χρησιμοποιούν υδατοδιαλυτά λιπάσματα Χλωριούχου καλίου. Το δε υψηλό επίπεδο της γεωργικής επιστήμης και τεχνολογίας του Ισραήλ είναι σε όλους γνωστό.
Ασφαλώς όμως οφείλουμε να επικαλεσθούμε και τη Νομοθεσία Λιπασμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου δεν γίνεται καμία απολύτως διάκριση μεταξύ της Θειικής και της Χλωριούχου μορφής του καλίου.
Αγαπητοί φίλοι, οι καιροί για τη γεωργία είναι ιδιαίτερα δύσκολοι, ο δε περιορισμός του κόστους παραγωγής αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Στη μείωση του κόστους παραγωγής μπορεί να συμβάλλει μεταξύ των άλλων η χρήση του Χλωριούχου καλίου, κατά πολύ φθηνότερη πηγή καλίου από το Θειικό Κάλι.
Ας έχουμε λοιπόν υπόψη όλα τα παραπάνω όταν έρχεται η ώρα να αποφασίσουμε για τα λιπάσματα της επόμενης περιόδου.
Δρ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΔΗΣ
τ. Αν. Καθηγητής Γεωπ. Παν/μίου Αθηνών
Επιστημονικός Σύμβουλος "ΜΕΓΚΛΑΣ ΑΒΕΕ"